Allah Nerededir?

Allah nerede diyene cevap; böyle bir sorunun sorulamayacağı ve sorulmasının anlamsız olacağı şeklinde verilmelidir. Çünkü bunun gibi bir sorunun cevabı yoktur. Çünkü genel olarak Allah nerededir diye bir soru sorulamaz.
Nerede sorusu merak tutan varlıklar için sorulabilir ve ancak o zaman bir cevabı olabilir. Bu sorunun sorulabileceği yalnızca maddi varlıklardır. Mekânı ve maddeyi yaratan Allah’tır. Bu soru Allah için sorulamaz. Mahluklar içinde bile mekânda nerede olduğu sorulamayacak durumlar söz konusudur. Bunun için en yakın örnek insanın kendi ruhudur.
İnsan vücudunda bulunan organların yeri sorulabilir. Şöyle ki ciğer ya da böbrek nerede diye sorulduğunda, fiilen bunu göstermek ve yerini tam olarak bilmek mümkündür. Fakat ruh nerededir, akıl nerededir, sevgi nerededir gibi soruların cevabı fiili olarak verilemez.
Allah Nerededir Sorusuna İmam Azam Ebu Hanife’nin Cevabı İle İlgili Rivayet
Hadisler konusundaki yorumları ve Şafii mezhebinin temel görüşlerini içeren açıklamaları ile ün kazanan İmam Beyhaki, birçok eseri bulunmaktadır. İmam Azam Ebu Hanife’nin ‘Allah nerededir’ sorusuna verdiği cevap ile ilgili bilgiye İmam Beyhaki aracılığıyla ulaşılabilmektedir. İmam Azam Ebu Hanife Allah nerededir kısaca cevap özeti şöyledir;
- İmam Azam Ebu Hanife’ye bir kadın tarafından ‘Allah nerededir?’ diye sorulmuştur. Ebu Hanife ‘Allah Subhanehu ve Teala sema’ dadır, yerde değil’ olarak soruyu cevaplar. Bu cevabın üzerine bir adam ‘Hadid Suresi 57/4 ayetinde “O bizimle beraberdir” sözüne ne dersin?” diye sorar. Bu sorunun üzerine Ebu Hanife “Bu, senin bir kimseye mektup yazıp ‘Ben seninle beraberim’ demen gibidir. Halbuki sen onun yanında değilsin” cevabını verir.
İmam Beyhaki bu rivayetin doğruluğundan emin olmadığını, ‘eğer bu rivayet doğru ise…’ başlayan kaydı ile belirtmiştir. Eğer rivayet doğru ise İmam Azam Ebu Hanife’nin bu ifadeyi Kur’an’da Mülk Suresinde geçen ve ‘gökte olan…’ mealinden dolayı kullandığı ifade edilmektedir. Allah nerededir ayeti olarak, Mülk Suresi görülmüş ve surede geçen ‘Gökte olan’ meali sebebiyle bu cevap verilmiştir.
Allah Nerededir Sorusuna Bazı Alimlerin Verdiği Farklı Cevaplar
- İmam Malik şöyle buyurmuştur; “Allah semadadır. İlmi ise her yerde!”
- İmam Şafi şöyle buyurmuştur; “İmam Mâlik, Süfyan ve onlardan başka Ehli Sünnet önderlerinden gördüğüm ve benim de üzerinde olduğum hak olan söz şudur; Allah’tan başka ilâh olmadığına ve Muhammed sallallahu aleyhi vessellem’in Allah’ın Rasûlü olduğuna şehadet edip, Allah Teâlâ’nın da semasında arşının üzerinde olduğunu, istediği gibi kullarına yaklaşıp ve istediği gibi de dünya semasına indiğini ikrar etmektir.”
- İbn Teymiyye şöyle buyurmuştur; “Allah zatıyla her yerdedir diyenler Kur-an’a, sünnete ve ümmetin selefi ile imamlarının icmaına muhalefet etmekle birlikte Allah’ın kullarının üzerinde yarattığı fıtrata, salih akla ve birçok delile muhalefet etmektedirler.”
Allah Nerededir Sorusu İle İlgili Ayetler
Kur’an’a göre Allah nerededir sorusunun bir cevabı bulunmamaktadır. Fakat bazı alimlere göre ayetlerin mealleri ‘Allah arştadır’ olarak yorumlanmaktadır. Bu ayetlerden bazıları şu şekildedir;
- “Emin mi oldunuz o gökte olanın üzerinize taş yağdıran bir rüzgâr göndermesinden?” Mülk Suresi 67/17
- “Sonra bütün bu işler, sizin hesabınıza göre bin yıl tutan bir günde O’na yükselir.” Secde Suresi 32/5
- “Muhakkak ki. Rabbiniz o Allah Teâlâ’dır ki, gökleri ve yeri altı günde yarattı. Sonra arş üzerine istiva buyurdu.” Yunus Suresi 10/3
- “Melekler ve Ruh, Onun Arşına; miktarı elli bin sene olan bir günde yükselirler.” Mearic Suresi 70/4
“Rahman arş’a istiva etti” Taha Suresi 20/5